zjenica

zjenica (pupila), okrugli otvor u sredini šarenice. Patološki, zjenica može biti položena ekscentrično (ektopija pupile), na jednom oku može biti više zjeničkih otvora (polikorija), a promjene oblika zjenice nalaze se kod sinehija, razdora zjeničnog sfinktera, tumora šarenice, iridodijalize. Zjenica je širine 2-5mm, ako je uža govori se o miozi, a ako je šira o midrijazi. Ako zjenica nije obostrano iste širine, riječ je o anizokoriji. Zjenica se sužava i proširuje djelovanjem mišića šarenice - zjeničnog sfinktera i dilatatora, koji stoje pod utjecajem parasimpatikusa (sfinkter) i simpatikusa (dilatator). Sužavajući i šireći se, zjenica propušta određenu količinu svjetla u oko te otklanja sfernu i kromatsku aberaciju dioptričkog aparata oka. Zjenica se sužava reagirajući na svjetlost (direktna reakcija zjenice osvijetljena oka ili indirektna, konsenzualna reakcija zjenice susjednog, neosvijetljena oka), akomodaciju i konvergenciju. Te su reakcije promijenjene u patološkim slučajevima pa je pregled zjenice važan ne samo s oftalmološkog, nego i s neurološkog gledišta. U normalnim je okolnostima zjenica crna, sivi pupilarni refleks dobiva se kod katarakte, zelenkasti kod glaukoma, žućkasti kod retinoblastoma i pseudoglioma, a crveni kod albinizma.