žučni kamenci

žučni kamenci (cholelithiasis, kolelitijaza), postojanje kamenaca u žučnom traktu. Žučne kamence ima oko 10% pučanstva, a taj postotak raste s dobi tako da iznad 65 god. starosti 30% ljudi ima kamence. Četiri su puta češći u žena. Po sastavu mogu biti čisti kolesterolski (10%), miješani s više od 70% kolesterola (80%), te pigmentni s dominantnim kalcijskim bilirubinatom (10%). Svega 50% nosilaca kamenaca ima simptome. Kamenci žučnjaka mogu izazvati bilijarne kolike, akutni kolecistitis koji se može komplicirati empijemom i perforacijom. Kamenci u žučnim vodovima izazivaju bilijarne kolike, kolangitis, pankreatitis, opstrukcijski ikterus, te katkada sekundarnu bilijarnu cirozu. Dijagnoza se postavlja radiološkim pretragama (peroralna ili intravenska kolegrafija), ultrazvukom a u odabranim slučajevima endoskopskom retrogradnom kolangiopankreatografijom (ERCP) ili perkutanom transhepatičnom kolangiografijom. Liječenje: u akutnom napadu bilijarnih kolika daju se spazmolitici a u slučaju upale antibiotici. Najčešće je kirurško liječenje, no u izabranim slučajevima (što ovisi o veličini, broju, sastavu i lokalizaciji kamenaca) provode se novije metode. Upotrebljava se peroralno otapanje kamenaca kenodeoksikolnom i ursodeoksikolnom kiselinom. Moguća je i kontaktna disolucija i to kod kamenaca žučnjaka s metiltercijarnim butil-eterom (MTBE) koji se daje kroz transhepatalno postavljen kateter u žučnjak, a kod kamenaca žučnih vodova daju se žučne kiseline i monooktanoin kroz T-dren. U stanovita broja bolesnika (oko 20%) moguće je i mrvljenje kamenaca putem elektroakustične litotripsije te ultrazvukom i laserom. Kamenci zaglavljeni u žučnim vodovima mogu se ekstrahirati nakon papilotomije pomoću endoskopski uvedenih specijalnih katetera.