berilioza

berilioza (berylliosas), bolest izazvana unošenjem berilijeve prašine ili berilijevih para u organizam. 1. Akutna berilioza obično je uzrokovana izlaganjem topivim kiselim solima berilija a očituje se iznenadnim kašljem, smetnjama disanja, vrućicom i slabošću. Histološki se nalazi akutni kemijski pneumonitis koji kasnije završava fibrozom alveolnih septuma, što otežava difuziju plinova i obično je neposredni uzrok smrti. 2. Kronična berilioza češće se označava kao berilijska granulomatoza, najčešće u plućima a rijetko u koži, potkožnom tkivu, limfnim čvorovima, jetri i drugdje. U plućima su granulomi najčešće raspoređeni u intersticijskom tkivu subpleure, alveolnim septima, te oko krvnih žila i bronha. Granulomi nalikuju na tuberkule, ali većina ne podliježe kazeoznoj nekrozi, a uz orijaške Langhansove stanice mogu se naći i orijaške stanice stranog tijela. U orijaškim se stanicama mogu naći bazofilna lamelarna kalcificirana tjelešca i asteroidna tjelešca, kao kod sarkoidoze. S vremenom velik dio pluća podliježe fibrozi, pa se respiracijska površina znatno smanjuje. Traheobronhalni limfni čvorovi također su zahvaćeni granulomima i vezivnim ožiljcima. U slučajevima kada nema podataka o profesionalnoj izloženosti beriliju, potrebno je kemijski dokazati berilij u tkivnim promjenama.