crijevni sok

crijevni sok, vodenast sekret što ga luči tanko crijevo u količini od oko 2L na dan. Sadrži: 1) sluz, koju luče Brunnerove žlijezde u dvanaesniku; 2) probavni sok, što ga luče žljezdane stanice smještene u jamicama (Lieberkühnove kripte). Probavni sok čini vodeni medij za apsorpciju tvari iz himusa (crijevnog sadržaja). U samom soku gotovo da nema enzima, već su oni sadržani u epitelnim stanicama i probavljaju hranu za vrijeme apsorpcije kroz epitel. To su ovi enzimi: peptidaze, saharaza, maltaza, izomaltaza, laktaza i lipaza. Dvanaesnik luči i enzim enterokinazu, koja pretvara inaktivni enzim gušterače tripsinogen u aktivni tripsin. Lučenje crijevnog soka najjače podražuju lokalni podražaji (rastezanje crijeva himusom). Vagus i probavni hormoni (kolecistokinin i sekretin) pojačavaju lučenje crijevnog soka, a simpatikus smanjuje.