epifizeoliza

epifizeoliza (epiphyseolysis), odvajanje epifize i epifizne ploče od metafize kosti, koje nastaje zbog ozljede, upale i dr. Traumatska epifizeoliza najčešća je na proksimalnoj epifizi nadlaktične i bedrene kosti (porođajne ozljede) te na distalnoj epifizi palčane kosti (djeca u pubertetu). Iako dislokacija epifize može biti velika, epifizeoliza se obično može dobro reponirati i sraste bez većih morfoloških poremećaja, jer germinativni sloj ostaje neoštećen a prekinuta cirkulacija brzo se obnavlja preko krvnih žila metafize. Najčešća je epifizeoliza glave bedrene kosti, gdje nastaje pomak ili poskliz epifize u odnosu na vrat; uzrok je smanjena čvrstoća proksimalne epifizne hrskavice rasta, obično u vezi s hormonskim smetnjama. Pomak ide prema straga i dolje. Najčešće nastaje u pretpubertetskoj dobi. Nastala deformacija ograničuje gibljivost zgloba kuka, koji je u položaju vanjske rotacije. Kasnije na njemu nastaju degenerativne promjene. Epifizeoliza se liječi konzervativno, rasterećenjem zgloba kuka, ili operativno na dva načina: l. vijcima ili koštanim kalemom učini se epifizeodeza i zaustavi poskliz; 2. izvodi se korektivna osteotomija vrata femura ili intertrohanternog područja.