fotosinteza

fotosinteza, kemijski proces kojim zelene biljke pomoću klorofila u kloroplastima (pretežno u lišću), koristeći svjetlosnu energiju Sunčeva zračenja, od ugljičnog dioksida i vode sintetiziraju organske tvari (ugljikohidrate, masti, bjelančevine) i pritom otpuštaju kisik u atmosferu. To je pretvorba energije zračenja u kemijsku energiju pohranjenu u kemijskim vezama ugljikohidrata i drugih organskih molekula. Reakcija se može sažeti jednadžbom:

svjetlost

CO₂ + 2H₂O klorofil (CH₂O) + H₂O + O₂.

Oslobođeni kisik potječe od vode iz tla, a ne od ugljičnog dioksida iz zraka. Fotosinteza se može smatrati procesom obrnutim od oksidativne fosforilacije u mitohondrijima, jer se odvija uz potrošnju svjetlosne energije, bez potrošnje kisika i bez upotrebe organskih tvari za proizvodnju energije. Fotosinteza se sastoji od dvaju nizova reakcija: 1. reakcije na svjetlost, neposredno ovise o svjetlosnoj energiji i odnose se ponajprije na fotofitičko razdvajanje vode na vodik i kisik; 2. reakcije u tami nastavljaju se na reakcije na svjetlost i ne ovise neposredno o svjetlu (tj. mogu se odvijati i na svjetlu i u tami). Odnose se na sintezu jednostavnih organskih tvari od ugljičnog dioksida i vode. Daljnjim kemijskim reakcijama nastaju složenije tvari, koje se odlažu kao pričuvni materijal ili se upotrebljavaju za izgradnju strukturnih sastojaka biljke (npr. celuloze). Budući da su sve životinje, uključivši i čovjeka, neposredno ili posredno ovisne o biljnoj hrani te da sav kisik u atmosferi potječe od kisika koji kloroplasti otpuštaju za vrijeme fotosinteze, fotosinteza se može smatrati biološki najvažnijim procesom, tj. osnovom cjelokupna života na Zemlji.