limfni čvorovi

limfni čvorovi (lymphonodi, nodi lymphatici), limforetikulski organi uključeni u tok limfe, smješteni posvuda po tijelu (osim u središnjem živčanom sustavu), osobito na stjecištima limfnih žila iz pojedinih područja tijela (regionalni limfni čvorovi). Obavijeni su vezivnom čahurom, koja u unutrašnjost šalje razgranjene pretince (trabekule). Prostore između njih ispunjava retikulsko vezivo u kojemu su nakupljeni limfociti (limforetikulsko tkivo kore i moždine) i kroz koje teče limfa (limfni sinusi). Kora (korteks) ima vanjsku zonu (sekundarni limfni čvorići i difuzno limfno tkivo među njima sadrže limfocite B) i unutrašnju (parakortikalnu) zonu (parakorteks, difuzno limfno tkivo koje sadrži limfocite T, zona ovisna o timusu). Moždina (medula) se neposredno nastavlja na koru u obliku razgranjenih i međusobno povezanih moždinskih (medularnih) tračaka (difuzno limfno tkivo, sadrži limfocite B). Limfni sinusi su široki, nepravilni prostori (usporen protok limfe povoljan za izmjenu limfocita i fagocitnu aktivnost), nepotpuno obloženi spljoštenim retikulskim (litoralnim) stanicama. Njihov lumen je premošćen retikulskim stanicama (sposobnost fagocitoze), retikulskim vlaknima i makrofagima. Kroz čahuru ulaze u limfni čvor aferentne limfne žile i dovode limfu koja sukcesivno prolazi kroz limfne sinuse smještene između čahure i kore (periferni supkapsularni ili marginalni sinusi), između kore i trabekula (kortikalni, peritrabekularni ili intermedijarni sinusi) i između moždinskih tračaka (moždinski ili medularni sinusi). U hilusu se svi moždinski sinusi stječu u eferentne limfne žile. Krvne žile ulaze na hilusu, granaju se u trabekulama i moždinskim sinusima i čine kapilarnu mrežu oko zametnih centara limfnih čvorića u kori. Funkcije: 1. filtriranje limfe fagocitozom (retikulske stanice i slobodni makrofagi) stranih stanica i njihovih fragmenata (zadržavanje malignih stanica koje metastaziraju), bakterija, virusa, egzogenih pigmenata, toksina i antigena; 2. proizvodnja limfocita B, plazma-stanica i protutijela; 3. recirkulacija limfocita sa smještanjem limfocita B i T u određene zone.