methemoglobinemija

methemoglobinemija, povišena razina methemoglobina u krvi (→ methemoglobin). Simptomi i znakovi: cijanoza, poliglobulija (kompenzacijska), mučnina, nemir, glavobolja, vrtoglavica, dispneja, somnolencija, smrt (kada se više od 70% hemoglobina nalazi u tom obliku). Alimentarna methemoglobinemija (Conlyev sindrom) dolazi kod pijenja vode iz zdenaca koja sadrži nitrate (oni se u probavnom traktu pretvaraju u nitrite, snažne oksidancije); spada u toksične methemoglobinurije. Enzimopatska nasljedna methemoglobinemija (Gibsonov sindrom) nastaje zbog pomanjkanja enzima methemoglobin-reduktaze, koji u organizmu stvoreni methemoglobin neprestano reducira u hemoglobin. Znakovi i simptomi: mikrocefalija, debilnost, refleksne anomalije, psihomotorni poremećaji, rjeđe promjene na srcu, krvnim žilama i očima. Hemoglobinopatska methemoglobinemija (Hörlein-Weberov sindrom), autosomno recesivno nasljedna bolest kod koje postoji nenormalni M-hemoglobin. Toksična methemoglobinemija, sekundarna methemoglobinemija, nastaje djelovanjem tvari što uzrokuju stvaranje methemoglobina: fenacetin, sulfonamidi, anilin, oksidancije (klorat, bromat). Krv je čokoladne boje. Može doći do hemolize, hepatosplenomegalije, bubrežnog oštećenja (zbog methemoglobinurije). Prognoza je kod jače intoksikacije ozbiljna. Liječenje: davanje antidota dimetil-aminofenola.