penicilin

traži dalje ...

penicilin, prvi antibiotik koji je primijenjen u liječenju bakterijskih infekcija. Danas je to grupa prirodnih produkata iz plijesni (npr. Penicillium notatum, Penicillium chrysogenum) i niz semisintetskih spojeva. U osnovi su derivati 6-aminopenicilanske kiseline koja sadrži betalaktamski prsten (beta-laktamski antibiotici). Djeluju na niz gram-pozitivnih, neke gram-negativne bakterije, spirohete, fuzobakterije i aktinomicete. Klasični benzilpenicilin (penicilin G) davao se putem injekcija kao tzv. kristalni penicilin (brz nastup, kratkotrajno djelovanje) ili benzatin penicilin i prokain penicilin (dugotrajno djelovanje). Razgrađuje ih kiseli želučani sok i penicilina za (betalaktamaza). Taj nedostatak penicilina riješen je nizom semisintetskih penicilina (npr. fenoksimetil-penicilin feneticilin, floksacilin, meticilin, oksacilin, kloksacilin, amoksicilin, azlocilin, ampicilin, mezlocilin, tikarcilin, karbenicilin, piperacilin). Pokazalo se da niz ovih semisintetskih spojeva ima istovremeno i širok spektar antimikrobskog djelovanja. Penicilin se može smatrati lijekom s malom toksičnošću, a gotovo sve nuspojave mogu se pripisati preosjetljivosti (npr. anafilaktička reakcija, angioedern, otok zglobova, crvenilo kože).

članak preuzet iz tiskanog izdanja 1992.

Citiranje:

penicilin. Medicinski leksikon (1992), mrežno izdanje. Leksikografski zavod Miroslav Krleža, 2024. Pristupljeno 21.11.2024. <https://medicinski.lzmk.hr/clanak/penicilin>.