pneumonija, pneumokokna

pneumonija, pneumokokna (pneumonia pneumococcica), upala pluća uzrokovana streptokokom pneumonije (→  pneumokok). Najčešći oblik bakterijske upale pluća bolesnika koji su oboljeli domicilno (oko 50%). Nastaje aspiracijom i centrifugalnim širenjem mikroorganizama (bronhopneurnonija), a rjeđe postraničnim rasprostiranjem kroz Kohnove pore (lobarna ili segmentna pneumonija). Klinički, u bolesnika s pneumokoknom bronhopneumonijom inicijalna zimica, postupan porast temperature do 39°C, kašalj, gnojna ekspektoracija i leukocitoza do dvostrukih vrijednosti od normale, a kod lobarne ili segmentne pneumokokne pneumonije nagli početak s tresavicom, brzim rastom temperature iznad 39 °C, bolom u prsima, suhim kašljem koji drugi ili treći dan postaje produktivan, gust ljepljiv, ciglast ili smeđ, uz visoku leukocitozu. Auskultacijom nad područjem konsolidacije čuju se bronhalno disanje i krepitacije, katkad pleuralno trenje ili znakovi eksudacije tekućine u pleuru. Radiološki: mrljaste, lobularne sjenke (bronhopneumonija) ili segmentni i lobarni infiltrat, često uza sjenu pleuralnog izljeva (pleuropneumonija). Liječenje: antibiotici betalaktamske skupine, tetraciklini ili makrolidi, mukolitičke ekspektorancije, analgetici i mirovanje.