šećerna bolest

šećerna bolest (diabetes mellitus), kronični metabolički sindrom nastao zbog relativnog ili apsolutnog manjka lučenja i/ili djelovanja inzulina s posljedičnim poremećajem metabolizma ugljikohidrata, masti i bjelančevina. Šećeri se u tijelu ne oksidiraju, energija se stvara razgradnjom masti što dovodi do hiperglikemije, pojačana žedanja, obilna mokrenja, povećana apetita s gubitkom tjelesne mase, a u slučaju neprikladne terapije do poremećaja acidobazne ravnoteže, nakupljanja ketonskih tijela u krvi i dijabetične kome. Tokom vremena zbog hiperglikemije nastaju promjene na krvnim žilama, retinopatija, nefropatija i polineuropatija. Prema današnjoj klasifikaciji šećerna bolest dijeli se u dvije grupe: a) tip I (ovisan o inzulinu), obično nastaje prije 30. godine, iako se može javiti u bilo kojoj dobi. Obilježava ga apsolutni manjak inzulina i ovisnost o inzulinskoj terapiji; b) tip II (neovisan o inzulinu), najčešće nastaje u odraslih pretilih osoba. Veliku ulogu u nastanku šećerne bolesti, osobito tipa I, ima nasljedna predispozicija. Sam poremećaj pokreću razni činioci (virusi, fizički stres i dr.) koji izravno oštećuju beta-stanice Langerhansovih otočića ili pokreću autoimune reakcije što također može dovesti do njihova oštećenja. Liječenje: pažljivo kontrolirana dijetna prehrana, fizička aktivnost, davanja inzulina u tipu I i eventualno oralnih hipoglikemizantnih lijekova (preparati sulfunilureje) u tipu II, te edukacija bolesnika.