transaminaze, serumske

transaminaze, serumske (aminotransferaze), alanin-aminotransferaza (ALT) i aspartat-aminotransferaza (AST), enzimi koji se normalno nalaze u ljudskoj krvnoj plazmi. Kataliziraju reakcije prijenosa aminoskupine s alanina odnosno asparaginske kiseline na 2-oksoglutarnu kiselinu, pa nastaje glutaminska kiselina. ALT se nalazi samo u citoplazmi stanice, a AST u citoplazmi i mitohondrijima. Lakša oštećenja tkiva uzrokuju porast izoenzima AST u plazmi, dok u teškim oštećenjima tkiva dolazi i do oslobađanja mitohondrijskog izoenzima AST. Stoga njihovo određivanje u serumu ima dijagnostičko i prognostičko značenje u nekim bolestima. Izrazito povišene vrijednosti AST i ALT nalaze se u virusnom hepatitisu i bolestima jetre povezanim s jetrenom nekrozom; umjeren porast AST i ALT nalazi se u ekstrahepatičnoj holestazi, dok vrijednosti u cirozi jetre variraju ovisno o stupnju cirotičnog procesa; povišene vrijednosti nalaze se i u bolesnika s primarnim ili metastatskim karcinomom jetre (osobito AST), nakon uzimanja alkohola i nekih lijekova. Nakon infarkta miokarda u serumu je povišena AST, dok je ALT unutar normalnih granica ili neznatno povišena. Povišene su i u progresivnoj mišićnoj distrofiji i dermatomiozitisu, plućnoj emboliji, akutnom pankreatitisu, mišićnoj ozljedi, gangreni i hemolitičkoj bolesti.