morfin

morfin (morfij), glavni alkaloid iz opija. Izoliran je početkom XIX. st. a dobio je ime prema grčkom bogu sna Morfeju. To je bilo epohalno otkriće za medicinu i sve do danas morfin ima bitan utjecaj na smanjenje ljudskih patnji. Morfin je snažan analgetik. Standardno je farmakološko mjerilo prema kojemu se izražava intenzitet svih ostalih analgetika. Morfin je bijel ili slabo smećkast kristaličan prašak, a upotrebljava se najčešće kao hidroklorid. Uz analgetski ima i psihodepresijski učinak, ali pri intravenskoj primjeni nastaje najprije snažna euforija. U terapijskoj primjeni, osobito pri jakim bolovima, euforija se ne očituje, ili je veoma slaba. Nakon dulje primjene može doći do teške ovisnosti, tzv. „ovisnosti morfinskog tipaˮ (morfinizam). Simptomi trovanja (koji su zbog predoziranja česti kod ovisnika) jesu dubok san, suženje zjenice, crvenilo lica, šije i prsnog koša, usporeno disanje, koma. Uzrok smrti je u pravilu prestanak disanja. Jednaki su simptomi trovanja svih ostalih tvari koje stvaraju ovisnost morfinskog tipa (npr. opijum, heroin, metadon i ostali opijati i opioidi). Kod otrovanja veoma su djelotvorni antagonisti opijata.