torakotomija

torakotomija, operacija kojom se otvara prsni koš u cilju eksploracije (eksplorativna torakotomija), drenaže (drenažna torakotomija) ili kirurškog zahvata na jednom intratorakalnom organu. U širem smislu u torakotomiju se ubraja i → medijastinotomija, a u užem smislu samo one incizije toraksa kod kojih je otvorena i pleura (→ pleurotomija). Lokalizacija incizije torakalne stijenke ovisi o položaju bolesnika na operacijskom stolu. Upotrebljavaju se 3 položaja: 1. položaj na boku, kod standardne torakotomije. Taj se pristup najčešće primjenjuje kod operacije pluća, ali i kod operacije na gornjem ili srednjem dijelu jednjaka i donjem dijelu traheje (desna, gornja torakotomija), donjem dijelu jednjaka i descendentnoj aorti (lijeva, donja torakotomija) te na lijevoj ili desnoj strani srca (standardna lijeva ili desna torakotomija). Standardna torakotomija (posterolateralna i anterolateralna) po Sweetu izvodi se u visini 4.-5. rebra (gornja) ili 7.-8. rebra (donja). Rez počinje od 4. rebra između lopatice i kralješnice, zaobilazi lopaticu, produljuje se prema naprijed i dolje duž 6. rebra do medioklavikulne linije. Slijedi incizija mišića (musculus trapezius, musculi rhomboidei, musculus latisimus dorsi, musculus serratus ant. i dio musculus pektoralis majora), incizija periosta električnim nožem (ili interkostalnih mišića, interkostalna torakotomija), deperiostiranje rebra, resekcija rebra (ili bez resekcije) i incizija periosta, endotorakalne fascije i pleure u projekciji gornjeg ruba rebra duž čitavog rebra; 2. položaj na prsima (Iselin, Overholt) se koristi kod vlažnih pluća ako se ne može upotrijebiti Carlensov tubus (npr. u djece). Rez kože je isti kao kod standardne torakotomije samo ide straga, mnogo više između lopatice i kralješnice, a sprijeda ne prelazi srednju aksilarnu liniju. Teži je pristup na plućne vene i arterije; 3. položaj na leđima, upotrebljava se kod prednje medijastinotomije (→ medijastinotomija) i kod prednje lijeve interkostalne torakotomije (Reinhoff). Prednja torakotomija, rez kože je lučni, a ide od sternuma duž 4. rebra do prednje aksilarne linije (u žena submamarno), uz inciziju pektoralnog mišića i struktura u 4. interkostalnom prostoru. Dobije se dobar pristup na srce i prednji dio plućnog hilusa. Drenažna torakotomija je mala torakotomija (incizija duljine oko 5 cm), interkostalna ili s resekcijom rebra, lokalizacija je ista kao i kod punkcije (→ torakocenteza). Upotrebljava se za uvođenje drena.